Het klinkt onwaarschijnlijk: energiebedrijven die u betalen om stroom te verbruiken. Toch gebeurt het steeds vaker dat de stroomprijs tijdelijk onder nul duikt.
Waarom stroom soms minder dan niets kost – en hoe u daar slim gebruik van maakt.
Het klinkt onwaarschijnlijk: energiebedrijven die u betalen om stroom te verbruiken. Toch gebeurt het steeds vaker dat de stroomprijs tijdelijk onder nul duikt. In 2023 en 2024 kwam het al tientallen keren voor in Nederland, en in 2026 zal dat naar verwachting nóg vaker gebeuren. Hoe kan het dat stroom gratis of zelfs negatief geprijsd wordt? En belangrijker: hoe kunt u daar als consument van profiteren?
Negatieve stroomprijzen ontstaan wanneer er op een bepaald moment meer elektriciteit wordt opgewekt dan er wordt verbruikt. Denk aan een zonnige, winderige zondagmiddag waarop de industrie stilstaat en huishoudens weinig stroom gebruiken. Producenten kunnen hun stroom dan niet kwijt, terwijl het uitschakelen van windmolens of zonneparken juist geld kost.
Om het evenwicht op de elektriciteitsmarkt te herstellen, zakt de prijs tijdelijk onder nul: producenten betalen afnemers om het overschot weg te werken.
De oorzaak ligt in de razendsnelle groei van duurzame opwek. In 2026 zal Nederland op sommige dagen meer dan 100% van zijn stroomverbruik opwekken met zon en wind. Dat is goed nieuws voor de energietransitie, maar zorgt voor schommelingen in vraag en aanbod.
Belangrijke oorzaken zijn:
De meeste vaste en variabele contracten bieden geen direct voordeel bij negatieve prijzen: u betaalt gewoon uw afgesproken tarief. Maar bij dynamische energiecontracten ligt dat anders. Daarbij betaalt u per uur de actuele beursprijs (EPEX).
Op momenten dat de prijs negatief wordt, ontvangt u geld of betaalt u vrijwel niets voor uw verbruik. Zo kunt u tijdelijk goedkoop of zelfs gratis stroom gebruiken.
Voorbeelden van slimme momenten:
Let wel: negatieve prijzen duren vaak maar enkele uren en zijn niet gegarandeerd. Bovendien rekenen energieleveranciers meestal vaste kosten per kWh, waardoor het voordeel iets kleiner wordt. Toch kunnen slimme verbruikers tientallen euro’s per jaar besparen.
Hoewel het voor consumenten aantrekkelijk klinkt, brengen negatieve prijzen uitdagingen met zich mee voor energiebedrijven. Producenten lopen inkomsten mis, en investeringen in duurzame opwek worden minder voorspelbaar. Daarom wordt op Europees niveau gewerkt aan meer energieopslag, flexibel verbruik en nieuwe prijsmechanismen om de markt stabieler te maken.
Voor consumenten is dit juist hét moment om flexibel gedrag te belonen: wie zijn verbruik afstemt op de prijs, helpt het systeem én bespaart zelf.
Gratis of negatieve stroom blijft een tijdelijke marktsituatie – een paar uur per maand, hooguit. Maar de frequentie neemt toe naarmate Nederland en Europa meer duurzame energie produceren zonder voldoende opslag. Negatieve prijzen zullen dus geen uitzondering meer zijn, maar ook geen dagelijkse realiteit. Ze worden onderdeel van een nieuwe, dynamische energiemarkt waarin flexibiliteit beloond wordt.
Wij beheren sinds 2009 de energiecontracten van 7.600+ zakelijke klanten op doorlopende basis. Dat betekent dat we jaarlijks scherpe collectieve contracten realiseren voor de gehele groep via een opt-out-systeem, gewaardeerd met een 9,5 (uit 590+ beoordelingen). Om ook klanten te helpen die liever niet deelnemen aan een collectief, maar wél ontzorgd willen worden, zijn wij Prijsalarmenergie gestart.
Bij ons hoeft u geen gegevens over verbruik of zonnepanelen op te geven – zelfs uw naam niet. Alleen uw e-mailadres is genoeg. Dan ontvangt u één keer per maand ons scherpste aanbod.
.svg)
Gewoon een scherp tarief.
.svg)
.svg)